Bài 1: LẮP ĐẶT MẠCH ĐIỆN KHỞI
ĐỘNG VÀ ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ LÀM VIỆC THEO CHU KỲ
1.1. Khí cụ điện
trong mạch
-
Cầu chi F
-
Bộ khởi động từ kép gồm: Công tắc tơ K1,
K2 và rơ le nhiết OL
-
Động cơ xoay chiều 3 pha rô to lồng sóc
M.
-
Rơ le thời gian
-
Bộ nút nhấn S0, S1
trong đó:
+ Nút nhấn
S0 dừng động cơ (Stop)
+ Nút nhấn
S1 mở máy động cơ
1.2. Nguyên lý
làm việc các mạch điện theo chu kỳ, tuần tự có sử dụng các thiết bị điều khiển
tự động và bán tự động động cơ 3 pha.
1.2.1. Tóm tắt lý thuyết
Trong tiến trình
làm việc của một số máy móc công nghiệp, sẽ có thời điểm cần phải đảo chiều
quay động cơ để chuyển sang chế độ làm việc khác.
Ví dụ như: quá
trình cắt ren của máy tiện, quá trình nâng hạ của cầu thang máy, băng tải…
Để thay đổi chiều
quay của động cơ xoay chiều 3 pha, về nguyên tắc ta phải thay đổi chiều của từ
trường quay stato bằng cách đổi thứ tự 2 trong 3 pha vào động cơ.
Chúng ta có thể
thay đổi thứ tự pha vào động cơ bằng cầu dao hai ngả. Nhưng sử dụng cách điều
khiển này tuy có giảm được giá thành, dễ đấu lắp song rất bất tiện trong quá
trình vận hành, quá trình đóng nhả các tiếp điểm không dứt khoát dễ phát sinh hồ
quang.
Để khắc phục nhược
điểm trên chúng ta sử dụng bộ khởi động từ kép kèm theo bộ nút nhấn. Tuy nhiên,
tùy theo yêu cầu công việc mà ta chọn cách điều khiển phù hợp.
1.2.2.
Nguyên lý hoạt động
a)
Mở máy theo chu kỳ ( các em dựa vào sơ đồ
nguyên lý để nêu nguyên lý hoạt động của mạch điện )
b)
Dừng động cơ........................................................................................
c)
Trường hợp quá tải...............................................................................
1.3.1.
Chuẩn bị dụng cụ
thiết bị ( dựa vào mạch và nguyên lý hoạt động các em lập bảng
thiết bị và dụng cụ và số lượng cần cho việc lắp đặt và vận hành mạch điện )
|
TT
|
Thiết
bị, dụng cụ
|
Số
lượng
|
Ghi
chú
|
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
8
|
|
|
|
|
9
|
|
|
|
|
10
|
|
|
|
|
11
|
|
|
|
|
12
|
|
|
|
1.3.2. Sơ đồ thực hành
a)
Sơ đồ nguyên lý
b)
Sơ đồ cầu đấu ( các em hãy hoàn
thành bảng sơ đồ cầu nối dây cho mạch điện )
|
Cầu đấu
|
|
Đối tượng
|
Cầu
đấu
|
Jum
nối
|
Đối tượng
|
|
Số phần tử
|
Số
chân
|
Số
chân
|
Số phần tử
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
*Các bước thực
hiện
Bước 1: tìm hiểu cấu tạo thực tế
và các thông số kỹ thuật cơ bản của thiết vị trong mạch điện
Bước 2: Gá lắp thiết bị trên
panel theo so đồ bố trí thiết bị
Bước 3: Đấu mạch điện theo sơ đồ
nguyên lý
-
Đấu mạch động lực
-
Đấu mạch điều khiển
Bước 4: Kiểm
tra nguội theo các bước sau:
-
Nối dây từ bót trên mạch động lực vào động
cơ
-
Kiểm tra mạch động lực
-
Kiểm tra mạch điều khiển
Đặt
que đo ở ôm mét vào hai đầu mạch điều khiển, mạch điều khiển sẽ nối đúng nếu ôm
mét chỉ giá trị khi chưa tác động và chỉ giá trị tương đương với
điện trở cuộn hút của công tắc tơ trong các trường hợp sau:
+ Ấn nút S1
+ Ấn nút S0
+ Ấn vào núm của công tắc tơ (để đóng tiếp điểm duy trì)
Bước 5: Hoạt
động thử theo các bước sau:
-
Nối dây nguồn
-
Đóng áp tô mát nguồn
-
Mở máy động cơ
+
Ấn nút S1
-
Dừng động cơ
+
Ấn nút S0
Cắt
áp tô mát
1.
Trong sơ đồ trên
nếu ta sử dụng 3 rơ le thời gian mạch có hoạt động được không? Nếu
được hãy vẽ sơ đồ?
2.
Khi mạch hoạt động bình thường nhưng đến
lúc quay lại từ đầu thì lại bị tắt thì có thể là do những nguyên nhân nào?