Bài 3 Biến,
Toán tử và Kiểu dữ liệu
Mục
tiêu:
Kết thúc bài học này, bạn có thể:
Ø
Sử dụng biến,
kiểu dữ liệu và biểu thức số học.
Phần
I – Trong thời gian 1 giờ 30 phút đầu:
Như chúng ta
đã biết, Biến là tên đặt cho vị trí bộ nhớ máy tính, có thể dùng để lưu trữ các
giá trị khác nhau tại những thời điểm khác nhau. Trong chương này, chủ yếu
chúng ta sẽ học cách tạo và sử dụng biến.
3.1.1 Tạo biến
Tạo biến bao gồm việc tạo
kiểu dữ liệu và tên hợp lý cho biến, ví dụ:
int
currentVal;
Trong ví dụ trên, tên biến
là “currentVal” có kiểu dữ liệu là số nguyên (integer).
Kiểu dữ liệu định nghĩa loại giá
trị mà sẽ được lưu trong một biến nào đó, ví dụ:
int
currentVal;
Trong ví dụ trên “int” chỉ rằng biến currentVal sẽ lưu giá trị
kiểu số nguyên (integer).
Một biểu thức số học trong C bao
gồm một tên biến nằm phía bên trái của dấu “=”, tên biến hoặc hằng nằm bên phải
dấu “=”. Biến và hằng nằm bên phải của dấu “=” được nối với nhau bởi những toán
tử số học như +, -, *, và /. Thí dụ,
delta =
alpha * beta / gamma + 3.2 * 2 / 5;
Bây giờ
chúng ta xét một chương trình tính tiền lãi đơn giản như sau
Ví dụ 1:
1.
Gọi trình soạn
thảo để nhập những câu lệnh cho chương trình C.
2.
Tạo ra một tập
tin mới.
3.
Nhập vào đoạn
mã sau:
#include <stdio.h>
void main()
{
int principal, period;
float rate, si;
principal = 1000;
period = 3;
rate = 8.5;
si = principal * period * rate / 100;
printf(“%f”, si);
}
Ðể thấy kết quả ở đầu ra, thực hiện tiếp các bước sau:
4. Lưu tập tin với tên myprogramI.C.
5. Biên dịch tập tin myprogramI.C.
6. Thực thi chương trình myprogramI.C.
7. Trở về trình soạn thảo.
Mẫu kết xuất cho chương trình trên như hình sau:
Hình 3.1: Kết quả của myprogramI.C
Ví dụ 2:
#include <stdio.h>
void main()
{
int
a, b, c, sum;
printf(“\nEnter
any three numbers: ”);
scanf(“%d
%d %d”, &a, &b, &c);
sum
= a + b + c;
printf(“\n
Sum = %d”, sum);
3. Lưu tập tin với tên myprogramII.C.
4. Biên dịch tập tin myprogramII.C.
5. Thực thi chương trình myprogramII.C.
6. Trở về trình soạn thảo.
Mẫu kết quả ở đầu ra của chương trình trên như hình
sau:
Hình 3.2: Kết quả của myprogramII.C
Phần
II – Trong thời gian 30 phút kế tiếp:
1. Viết một chương trình nhập vào một số và tính bình phương
của số đó.
Hướng dẫn: Thực hiện theo các bước sau:
a. Nhập vào một số.
b.
Nhân số đó với
chính nó và hiển thị kết quả đó.
1. Viết chương trình tính diện tích và chu vi của một
vòng tròn.
2. Viết chương trình nhập lương và tuổi của một người và
hiển thị các số vừa nhập đó ra màn hình.